Դպրոցական առարկաներ

Դպրոցական առարկաները նախատեսված են կրթական հաստատություններում ընդհանուր կրթություն ստանալու համար: Լայն իմաստով բառը կարող է օգտագործվել ցանկացած կրթական հաստատության անվանման հետ ( երաժշտական դպրոց, գեղարվեստական դպրոց, սպորտային դպրոց, մարտարվեստի դպրոց և այլն):

Սկզբում հունական σχολή նշանակում էր «ժամանց, ազատ ժամանց», հետո սկսեց օգտագործվել ինչպես «պարապմունքներ ժամանցի ընթացքում» (օրինակ՝ Պլատոնը հավաքում էր մարդկանց ազատ ժամանակ և փոխանցում էր նրանց իր փորձն ու գիտելիքները), այնուհետև՝ «ուսումնական պարապմունքներ», «փիլիսոփաների զրույց» (օրինակ Պլուտարքոսի մոտ): Ռուսաց լեզվի մեջ բառը փոխանցվել է ոչ թե ուղղակիորեն, այլ լեհ.՝ szkoła միջոցով լատ.՝ schola-ից:

Դպրոցները ծառայում են՝
- Սկզբնական ընդհանուր կրթություն (տարրական դպրոց) (1-4-րդ դասարաններ)
- Հիմնական ընդհանուր կրթություն (միջին դպրոց) (5-9-րդ դասարաններ)
- Միջնակարգ կրթություն (միջին դպրոց) (10-12-րդ դասարաններ)
- Մասնագիտական կրթություն (մասնագիտական դպրոց, ուսումնարաններ, քոլեջներ և այլն)
- Հատուկ կրթություն, այդ թվում բարձրագույն (տեխնիկական, տնտեսական, իրավական, կրոնական և այլն)
ստանալու համար:

Դպրոցական ժամանակը ընդհանուր առմամբ բաժանվում է երեք փուլի՝ դաս, դասամիջոց և «երկարօրյա»: Դասը և դասամիջոցը փոխարինվում են մեկը մյուսով մի քանի անգամ, իսկ «երկարօրյան» ավարտում է ուսումնական օրը:
Դաս՝ աշակերտների պարապմունքերը առարկաներից:
Դասամիջոց՝ հանգիստ դասերի միջև:
«Երկարօրյա»՝ աշակերտների դպրոցում գտնվելը դասերի ավարտից հետո ( սնունդը տրամադրվում է, առկա է դասերը պատրաստելու հնարավորություն), եթե չկա հնարավորություն, որ երեխան գտնվի տանը:
Ընտրովի դասընթացներ, ֆակուլտատիվ պարապմունքեր (ինչպես կանոն, անցկացվում են հիմնական դասերից հետո):

Դպրոցներում չեն տարբերակում գնահատումը (որպես ուսուցման ժամանակ որակական հետադարձ կապի մասին տեղեկություն) և թվանշանները (գնահատման քանակական արտահայտում): Այդ պատճառով էլ գնահատում են անվանում բոլորը՝ և՛ թվանշանները, և՛ ինքը գնահատումը: Ռուսական դպրոցներում գնահատականները, ինչպես կանոն, դրվում են հինգբալանոց համակարգով (1-ից 5):

Անբավարար են համարվում 1 և 2 գնահատականները (պաշտոնական անվանումը՝ անբավարար):
3 գնահատականը (պաշտոնական անվանումը բավարար կամ միջակ) հանդիսանում է նվազագույն բավարար գնահատականը և, որպես կանոն, համարվում է ոչ բավականաչափ բարձր:
4 գնահատականը (պաշտոնական անվանումը՝ լավ) հաճախ համարվում է «միջինից բարձր»:
5 գնահատականը (պաշտոնական անվանումը՝ գերազանց) հանդիսանում է հնարավոր լավագույնը:
Երեք բալ և ավելի բարձր գիտելիքների մակարդակը կոչվում է առաջադիմություն, այդ թվում՝ 4 բալ և բարձր՝ գիտելիքների որակ(օրինակ՝ պաշտոնական փաստաթղթերում գրված «դասարանի առաջադիմությունը՝ 80 %, գիտելիքների որակը՝ 70 %», նշանակում է, որ աշակերտների 80 %-ն ունի 3 բալ և բարձր գնահատական, որոնցից 70 %-ը՝ 4 բալ և բարձր): Երբեմն գնահատականին ավելանում է գումարած կամ հանած: Օրինակ՝ 4+ (4-ին գումարած) բարձր է, քան 4, բայց ցածր է քան 5− (5-ից հանած), իսկ 5− ցածր է, քան 5: Ինչպես կանոն գումարածները և հանածները հետագայում հաշվի չեն առնվում: Քառորդային, տարեկան ամփոփաթերթերում և ավարտական վկայականում գումարածով և հանածով գնահատականներ չեն դրվում: Անբավարար գնահատականների հետ (1 և 2) գումարածներ և հանածներ երբեք չեն դրվում: 1 գնահատականը դրվում է շատ հազվադեպ: Գոյություն ունեն կիսապաշտոնական «կանոններ», որոնք արգելում են պաշտոնական փաստաթղթերում (օրինակ՝ դասամատյաններում) օգտագործել գումարումներ և հանումներ: Բացի այդ, ենթադրվում է «վերջնական գնահատականի» (մեկ քառորդի, եռամսյակի, կիսամյակի համար) դուրս բերման հստակ մեխանիզմ: Շատ հաճախ այդ մեխանիզմը շատ նման է միջին թվաբանականի հաշվելուն վերջին գնահատականների գերակայությամբ:

Կա նաև գնահատականների տարբերակված համակարգ (10 բալանոց, 12 բալանոց և նույնիսկ 20 բալանոց): 20 բալանոց համակարգը համարվում է գնահատման հիմնական համակարգ Ֆրանսիայի դպրոցներում, 12 բալանոցը՝ Ուկրաինայի դպրոցներում, իսկ 10 բալանոց համակարգը՝ Բելառուսի, Մոլդովայի, Լատվիայի, Լիտվայի, Վրաստանի և Հայաստանի դպրոցներում: Ինչպես նաև գոյություն ունեն տառային և գիտելիքների գնահատման այլ համակարգեր:

2013 թվականի գարնանը 75 դպրոցներում անցկացվեց փորձ 60 օր տևողությամբ, որի հիման վրա ուսուցիչները կարողացան կատարել եզրահանգում կրթական պրոցեսում էլեկտրոնային դասագրքերի օգտագործման դրական ազդեցության մասին: Սակայն նշվում էր, որ նախագիծը կարիք ունի կատարելագործման:

Մինչև 2015 թվականը անցկացվել է նաև փորձարկման մի քանի փուլ, որոնց արդյունքների հիման վրա, համաձայն ընդունված օրենքի, 2015 թվականի հունվարի 1-ից բոլոր ռուսական դպրոցները պարտավոր են անցնել այն դասագրքերին, որոնց համար կստեղծվի էլեկտրոնային տարբերակ:

Էլեկտրոնային դասագիրքը մաս է հանդիսանում «Էլեկտրոնային կրթական միջավայր» նախագծի, որը նախաձեռնվել է Մոսկվայի քաղաքապետ Սերգեյ Սոբյանինի կողմից:

Այս ծրագիրը միակ կրթական դաշտն է, որում տեղադրված են տարբեր գաղափարներ.

- սովորողի պլանշետ
- ուսուցչի պլանշետ
- ինտերակտիվ գրատախտակ
- էլեկտրոնային օրագիր
- ինֆորմացիոն համակարգ «Այցելություն և սնունդ»

Այս պահին նախագիծը համարվում է պիլոտային. 2015 թվականի մայիսի տվյալներով՝ նախագծին մասնակցում են 2500 սովորողներ և 60 ուսուցիչներ:

Էլեկտրոնային դասագիրքը, ինչպես «Էլեկտրոնային կրթական միջավայր»-ի մաս, կոնստրուկտոր է, որը օգտագործելով ուսուցիչը մի ամբողջության մեջ է հավաքում դասագրքի տեքստը, ինտերակտիվ պարունակությունը և լրացուցիչ նյութերը: Ինչպես և թղթայինը, սա համարվում է յուրաքանչյուր աշակերտի անհատական գործիքը: Ինտերնետի միջոցով էլեկտրոնային դասագիրքը ավտոմատ թարմացվում է, իսկ սերվերին կարող են ուղարկել թեստերի և թեմատիկ աշխատանքների արդյունքները: